استاندارد آب شرب دام و طیور

بررسی اهمیت كیفی آب در پرورش دام و طیور

 

قسمت اعظم وزن بدن تمامی جانداران را آب تشكیل می دهد به نحوی كه در حدود 90 درصد از وزن دام نوزاد  و 75 درصد از وزن دام بالغ را آب تشكیل می دهد. این امر نقش بسیار مهمی در سلامت، رشد و تولید مثل این جانداران بر عهده دارد. كاهش 10 درصد از آب موجود در بدن سبب ایجاد اختلالات سیستماتیك و كاهش 20 درصد از آب سبب مرگ جانداران می شود.

آب مورد استفاده جهت شرب دام و طیور باید از استانداردهای فیزیكی، شیمیایی و میكروبی مناسبی برخوردار باشد تا در ضمن حفظ سلامت دام و طیور، تولید حداكثر بخش صنعتی را نیز حفظ گردد. آب شرب باید از لحاظ كیفی كاملاً شفاف، بی رنگ، فاقد طعم و مزه خاص، فاقد بو و دارای درجه حرارت مناسب بوده، pH آن باید خنثی و میزان املاح محلول در آن مطابق با استانداردهای شرب دام و طیور باشد.

در میان تمامی پارامترهای فیزیكی و شیمیایی، میزان كل املاح محلول موجود در آب (TDS) ، مهمترین فاكتور تعیین كننده جهت شرب دام و طیور محسوب می گردد. بطوریكه استفاده بیش از حد از آب شور می تواند سبب بیماری جاندار گشته و مرگ آن را به دنبال داشته باشد. مقاومت جانداران مختلف در برابر مقادیر TDS آب تا حدودی متفاوت می باشد. گوسفند بالغ تا حد بالایی شوری آب را تحمل می كند، این در حالی است كه تحمل گاوها در برابر شوری كمتر از گوسفندان بوده و میزان تحمل ماكیان نیز به مراتب كمتر از گاوها می باشد.

 

 

بطور خلاصه باید خاطر نشان كرد كه افزایش مقادیر برخی یونها در  آب باعث بروز مشكلات در انواع دام و طیور می شود. به عنوان مثال در صورتیكه آب شرب دارای مقادیر بالای نیترات باشد، می تواند سبب مرگ دام گردد. همچنین نیترات می تواند وارد خون شده و از حمل اكسیژن توسط خون جلوگیری كرده و مرگ جاندار را در اثر خفگی سبب شود. مصرف بیش از حد سولفاتها نیز همانند آب شور می تواند سبب ایجاد اسهال در دام گشته و در صورت شدت، سبب مرگ دام شود.  از لحاظ اسیدیته، مناسب ترین آب برای شرب دام، آبهایی با اسیدیته خنثی می باشند. با این حال دامها  می توانند آبهایی با pH اسیدی یا قلیایی را نیز تا حدودی تحمل كنند. آبهای اسیدی با pH كمتر از 5.5 یا آبهای قلیایی با pH بیش از 8.5 اثرات نامطلوبی را بر روی دامها بجا می گذارند، سبب اسیدی یا قلیایی شدن خون آنها شده، رشد دام را متوقف كرده، دام اشتهای خود را از دست داده، مشكلات تولید مثل پیدا كرده و به آسانی مورد حمله عوامل بیماری زا قرار می¬گیرند. در ذیل به اختصار به ارائه استاندارد كیفی آب جهت شرب دام و طیور می پردازیم:

 

 استانداردهای كیفی آب جهت شرب دام

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

استانداردهای كیفی آب جهت شرب طیور

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع و ماخذ

– سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری، دستورالعمل اصلاح مراتع با استفاده از روشهای تأمین آب شرب دام، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور، نشریه شماره 1-386.

– طبقه بندی كیفی آب جهت مصارف شرب، كشاورزی، صنعت و دام، مجتبی قره محمود لو، مصطفی رقیمی، كمال خدائی، مصطفی سید، سومین كنفرانس مدیریت منابع آب ایران، دانشكده مهندسی عمران دانشگاه تبریز، 1387

-Faries, F.C. Jr, J.M. Sweeten, and J.C. Reagor. Water quality: Its relationship to livestock.

Texas Agri. Exten. Bull. L-2374.

-Beede, D.K. 1993. Water nutrition and quality for dairy cattle. In: Proc. Western Large Herd

Dairy Mgmt. Conf. pp194-205.

– Hairston, J.E. 1995. Drinking water for livestock and poultry. Alabama Coop. Exten. Bull.

ANR-790-2.6.

-Water Requirement for poultry, W.Winchell, Agricultural Engineer, Canada Plan Service, 2001

-The development of water quality standard for poultry production in southern Africa, Chapter 6, Application & Recommendation, University of Pretoria